پوشیه حجاب (روبند)

آیه ۳۱ سوره نور را آیه حجاب نامیداند:

وَقُلْ لِلْمُؤْمِنَاتِ يَغْضُضْنَ مِنْ أَبْصَارِهِنَّ وَيَحْفَظْنَ فُرُوجَهُنَّ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا مَا ظَهَرَ مِنْهَا ۖ وَلْيَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَىٰ جُيُوبِهِنَّ ۖ وَلَا يُبْدِينَ زِينَتَهُنَّ إِلَّا لِبُعُولَتِهِنَّ أَوْ آبَائِهِنَّ أَوْ آبَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ أَبْنَائِهِنَّ أَوْ أَبْنَاءِ بُعُولَتِهِنَّ أَوْ إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي إِخْوَانِهِنَّ أَوْ بَنِي أَخَوَاتِهِنَّ أَوْ نِسَائِهِنَّ أَوْ مَا مَلَكَتْ أَيْمَانُهُنَّ أَوِ التَّابِعِينَ غَيْرِ أُولِي الْإِرْبَةِ مِنَ الرِّجَالِ أَوِ الطِّفْلِ الَّذِينَ لَمْ يَظْهَرُوا عَلَىٰ عَوْرَاتِ النِّسَاءِ ۖ وَلَا يَضْرِبْنَ بِأَرْجُلِهِنَّ لِيُعْلَمَ مَا يُخْفِينَ مِنْ زِينَتِهِنَّ ۚ وَتُوبُوا إِلَى اللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ الْمُؤْمِنُونَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ﴾(سورهٔ نور-آیهٔ ۳۱)

و به زنان با ایمان بگو دیدگان خود را (از هر نامحرمی) فرو بندند و پاکدامنی ورزند و زیورهای خود را آشکار نگردانند مگر آنچه که طبعا از آن پیداست و باید روسری خود را بر سینه خویش (فرو) اندازند و زیورهایشان را جز برای شوهرانشان یا پدرانشان یا پدران شوهرانشان یا پسرانشان یا پسران شوهرانشان یا برادرانشان یا پسران برادرانشان یا پسران خواهرانشان یا زنان (همکیش) خود یا کنیزانشان یا خدمتکاران مرد که (از زن) بینیازند یا کودکانی که بر عورتهای زنان وقوف حاصل نکردهاند آشکار نکنند و پاهای خود را (به گونهای به زمین) نکوبند تا آنچه از زینتشان نهفته میدارند معلوم گردد ای مؤمنان همگی (از مرد و زن) به درگاه خدا توبه کنید امید که رستگار شوید.

حکم حجاب
حکى از احکامی که در آیه ۳۱ سوره نور بیان شده، حکم حجاب است: "ولیضربن بخمرهن على جیوبهن". [۲]

شأن نزول آیه حجاب

از جمله بالا فهمیده مى شود که زنان قبل از نزول آیه، دامنه روسرى خود را به شانه ها یا پشت سر مى افکندند، به طورى که گردن و کمى از سینه آن ها نمایان مى شد.
قرآن دستور مى دهد روسری خود را بر گریبان خود بیفکنند تا هم گردن و هم آن قسمت از سینه که بیرون است، مستور گردد.

تفسیر زینت
در تفسیر زینت ( ولایبدین زینتهن الا ما ظهر منها ) گفته شده: زینت اعم از زیور است؛ زیرا هم به طلا آلات و جواهرات و هم به آرایش های متصل به بدن مانند سرمه و خضاب و آرایش هاى دیگر گفته مى شود.

بیان شهید مطهری در مورد زینت

شهید مطهری بعد از بیان این مطلب، سه قول را درباره زینت نقل مى کند.

قول اول: مراد از زینت آشکار، جامه ها (جامه هاى رو) و مراد از زینت نهان، پاى برنجن و گوشواره و دست بند است .

قول دوم: زینت ظاهر، سرمه و انگشتر و خضاب دست است؛ یعنى زینت هایى که در چهره و دو دست تا مچ واقع مى شود،

قول سوم: زینت آشکار خود چهره و دو دست تا مچ است .

آیه دوم حجاب

در آیه ۵۹ سوره احزاب [۳]نیز به ضرورت حجاب تصریح شده است . با این تفاوت که آن جا "جلابیب " (جمع جلباب ) آمده، و در این آیه "خُمُر" (جمع خِمار) آمده است .

معنای خمار و جلباب: خِمار به معناى مقنعه و روسرى است و جلباب به معناى لباس بلند و گشاد که بهترین نمونه آن چادر است .
آیه سوم حجاب

برخى آیه ۵۳ سوره احزاب [۴]را آیه حجاب نامیده اند که جهت اختصار، به ترجمه آن اکتفا مى شود "اى مؤمنان وارد حجره هاى پیامبر نشوید مگر آن که به شما براى صرف طعامى اجازه داده شود.

بى آن که (بى تابانه) منتظر آماده شدنش باشید، ولى چون دعوت شدید، وارد شوید. و چون غذا خوردید، پراکنده شوید، و سرگرم سخن گویى نشوید، چرا که این کارتان پیامبر را رنج مى دهد و او از شما شرم مى کند (که حقیقت را بگوید)، ولى خداوند از گفتن حق، شرم نمى کند. و نیز هنگامى که از همسران او چیزى خواستید، از پشت حجاب و حایلى آن را از ایشان بخواهید که این کارتان براى دل هاى شما و دل هاى ایشان پاکیزه تر است و ....

منابع:
مکارم شیرازی، ناصر، تفسیرنمونه، ج۱۴، ص۴۴۰.
سبحانی، جعفر، الایمان والکفرفى الکتاب والسنة، ج۱، ص۲۴۷.
منصور، عبدالحمیدیوسف، نیل الخیرات فى القراءات العشرة، ج۱۵، ص۱۱۱-۱۱۲.
زرقانی، محمد عبد العظیم، مناهل العرفان فى علوم القرآن، ج۱، ص۱۰۸.
سیوطی، عبد الرحمان بن ابی بکر، الاتقان فى علوم القرآن، ج۱، ص۱۲۷.
ویکی فقه دانشنامه فقه و اصول و علوم حوزوی